ຊື່ເລື່ອງ: ການປັບຕົວທາງສັງຄົມໃນຍຸກສະໄຫມໃໝ່ຂອງລາວ

ນັບແຕ່ທ້າຍຊຸມປີ 1980 ເປັນຕົ້ນມາ, ນະໂຍບາຍປະຕິຮູບເສດຖະກິດໄດ້ເປີດປະເທດສູ່ການລົງທຶນຈາກຕ່າງປະເທດແລະການຄ້າສາກົນ. ສິ່ງນີ້ໄດ້ນຳໄປສູ່ການເຕີບໂຕທາງເສດຖະກິດແລະການພັດທະນາຕົວເມືອງຢ່າງໄວວາ, ໂດຍສະເພາະໃນນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ. ການປ່ຽນແປງເຫຼົ່ານີ້ໄດ້ສົ່ງຜົນກະທົບຢ່າງເລິກເຊິ່ງຕໍ່ໂຄງສ້າງສັງຄົມແລະວິຖີຊີວິດຂອງປະຊາຊົນລາວ.

ການປ່ຽນແປງໂຄງສ້າງຄອບຄົວແລະບົດບາດຍິງ-ຊາຍ

ໃນຊຸມປີທີ່ຜ່ານມາ, ໂຄງສ້າງຄອບຄົວໃນລາວໄດ້ປ່ຽນແປງໄປຫຼາຍ. ແຕ່ກ່ອນ, ຄອບຄົວຂະຫຍາຍເປັນຮູບແບບທົ່ວໄປ, ແຕ່ປະຈຸບັນຄອບຄົວດ່ຽວກຳລັງກາຍເປັນທີ່ນິຍົມຫຼາຍຂຶ້ນ ໂດຍສະເພາະໃນຕົວເມືອງ. ການສຶກສາໃນປີ 2019 ພົບວ່າ 70% ຂອງຄອບຄົວໃນນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນເປັນຄອບຄົວດ່ຽວ, ເພີ່ມຂຶ້ນຈາກ 50% ໃນປີ 2000.

ບົດບາດຍິງ-ຊາຍກໍ່ມີການປ່ຽນແປງ. ແມ່ຍິງລາວມີໂອກາດດ້ານການສຶກສາແລະອາຊີບຫຼາຍຂຶ້ນ. ອັດຕາການເຂົ້າຮຽນມະຫາວິທະຍາໄລຂອງແມ່ຍິງເພີ່ມຂຶ້ນຈາກ 30% ໃນປີ 2010 ເປັນ 45% ໃນປີ 2020. ແມ່ຍິງຫຼາຍຄົນເລືອກທີ່ຈະແຕ່ງງານຊ້າລົງແລະມີລູກໜ້ອຍລົງ, ສະທ້ອນໃຫ້ເຫັນເຖິງການປ່ຽນແປງຄ່ານິຍົມແລະຄວາມມຸ່ງຫວັງໃນຊີວິດ.

ຜົນກະທົບຂອງເຕັກໂນໂລຊີແລະສື່ສັງຄົມອອນລາຍ

ການແຜ່ຂະຫຍາຍຢ່າງໄວວາຂອງເຕັກໂນໂລຊີແລະສື່ສັງຄົມອອນລາຍໄດ້ປ່ຽນແປງວິທີການສື່ສານແລະປະຕິສຳພັນຂອງຄົນລາວ. ອັດຕາການນຳໃຊ້ອິນເຕີເນັດເພີ່ມຂຶ້ນຈາກ 25% ໃນປີ 2015 ເປັນ 60% ໃນປີ 2021, ໂດຍສະເພາະໃນກຸ່ມໄວໜຸ່ມ. ແພລດຟອມເຊັ່ນ Facebook ແລະ TikTok ໄດ້ກາຍເປັນສ່ວນສຳຄັນຂອງຊີວິດປະຈຳວັນ.

ສື່ສັງຄົມອອນລາຍໄດ້ສ້າງໂອກາດໃໝ່ໆສຳລັບການສະແດງອອກທາງວັດທະນະທຳແລະຄວາມຄິດເຫັນ. ແຕ່ມັນກໍ່ສ້າງຄວາມທ້າທາຍເຊັ່ນກັນ, ເຊັ່ນການແຜ່ກະຈາຍຂອງຂໍ້ມູນບໍ່ຖືກຕ້ອງແລະຜົນກະທົບຕໍ່ສຸຂະພາບຈິດ. ການສຶກສາໃນປີ 2022 ພົບວ່າ 40% ຂອງໄວໜຸ່ມລາວລາຍງານວ່າມີຄວາມກັງວົນກ່ຽວກັບການນຳໃຊ້ສື່ສັງຄົມຫຼາຍເກີນໄປ.

ການປ່ຽນແປງທາງເສດຖະກິດແລະວິຖີການດຳລົງຊີວິດ

ການເຕີບໂຕທາງເສດຖະກິດໄດ້ສົ່ງຜົນໃຫ້ເກີດຊົນຊັ້ນກາງທີ່ກຳລັງຂະຫຍາຍຕົວໃນຕົວເມືອງຂອງລາວ. ລາຍໄດ້ສະເລ່ຍຕໍ່ຫົວຄົນເພີ່ມຂຶ້ນຈາກ 1,000 ໂດລາໃນປີ 2010 ເປັນ 2,500 ໂດລາໃນປີ 2020. ການປ່ຽນແປງນີ້ໄດ້ນຳມາເຊິ່ງຮູບແບບການບໍລິໂພກແລະການພັກຜ່ອນໃໝ່ໆ.

ຮ້ານກາເຟທັນສະໄໝ, ສູນການຄ້າ, ແລະຮ້ານອາຫານນາໆຊາດກຳລັງເຕີບໂຕຢ່າງໄວວາໃນຕົວເມືອງໃຫຍ່. ການທ່ອງທ່ຽວພາຍໃນປະເທດກໍ່ເພີ່ມຂຶ້ນ, ໂດຍຈຳນວນນັກທ່ອງທ່ຽວພາຍໃນປະເທດເພີ່ມຂຶ້ນ 30% ລະຫວ່າງປີ 2015 ຫາ 2020. ແນວໂນ້ມເຫຼົ່ານີ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງການປ່ຽນແປງໃນຄ່ານິຍົມແລະຄວາມມຸ່ງຫວັງຂອງຄົນລຸ້ນໃໝ່.

ການຮັກສາຮີດຄອງປະເພນີໃນໂລກສະໄໝໃໝ່

ເຖິງແມ່ນວ່າຈະມີການປ່ຽນແປງຢ່າງໄວວາ, ສັງຄົມລາວຍັງຄົງຮັກສາຄວາມເຊື່ອມໂຍງກັບຮີດຄອງປະເພນີ. ພິທີກຳທາງສາສະໜາແລະງານບຸນຕ່າງໆຍັງຄົງມີຄວາມສຳຄັນ, ແຕ່ມີການປັບປ່ຽນໃຫ້ເຂົ້າກັບວິຖີຊີວິດສະໄໝໃໝ່. ຕົວຢ່າງ, ບຸນພະທາດຫຼວງວຽງຈັນປະຈຳປີຍັງຄົງດຶງດູດຜູ້ຄົນຫຼາຍແສນຄົນ, ແຕ່ປະຈຸບັນມີການຖ່າຍທອດສົດທາງອອນລາຍເພື່ອໃຫ້ຄົນລາວທົ່ວໂລກໄດ້ມີສ່ວນຮ່ວມ.

ການສຶກສາໃນປີ 2021 ພົບວ່າ 80% ຂອງຄົນລາວໜຸ່ມໃນຕົວເມືອງເຫັນວ່າການຮັກສາຮີດຄອງປະເພນີເປັນສິ່ງສຳຄັນ, ເຖິງແມ່ນວ່າພວກເຂົາຈະດຳລົງຊີວິດທັນສະໄໝກໍ່ຕາມ. ສິ່ງນີ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງຄວາມພະຍາຍາມໃນການສ້າງຄວາມສົມດຸນລະຫວ່າງມູນເຊື້ອທາ